تصویر های زیر مراحل تشکیل فسیل را
نشان می دهند. درباره ی چگونگی تشکیل
این فسیل ها در گروه خود گفت وگو کنید.

پاسخ :

فسيل های بخش هاي سخت (مانند استخوان ها و دندان ها) به صورت زير تشكيل شده اند :

¯ بعضي از جانوران به سرعت بعد از مرگشان دفن شده اند (با دفن شدن زير گل و لاي يا دفن شدن در توفان شن و غيره ( با گذشت زمان رسوبات بيشتر و بيشتري بقاياي جانور را پوشانده است .

¯ بخش هايي از جانوران كه پوسيده و فاسد نشده (معمولاً بخش هاي سخت تر مثل استخوان ها و دندان ها) در زیر رسوبات تازه شكل گرفته دفن می شود.

¯ در شرايط مساعد (بدون وجود لاشخورها، دفن سريع، نبودن تغييرات آب و هوايي خيلي زياد)، بخش هاي بدن جانور در طول زمان به فسيل تبديل مي شود.

¯ بعد از مدت زماني طولاني، مواد شيميايي موجود در بدن جانور دفن شده ، تحت يك سري از تغييرات قرار مي گيرد. به طوري كه استخوان به آهستگي مي پوسد وفاسد مي شود، آب با مواد معدنيش به داخل استخوان رسوخ مي كند و مواد شيميايي داخل استخوان را با مواد معدني سنگ مانند جايگزين مي كند. فرايند فسيل شدن به نحوه جايگزيني و حل شدن موادمعدني اصلي در شيء با مواد معدني ديگر بستگی دارد.اين فرايند نتيجه اش يك كپي سنگ مانند سنگين از شيء اصلي است- یعنی يك فسيل. فسيل همان شكل شيء اصلي را دارد، اما از نظر شيميايي بيشتر شبيه به سنگ است.

راه هاي تشكيل فسيل موجودات زنده :

– محافظت در برابر دگرگوني : بخش هاي حشرات يا گياهان كه در كهربا به دام افتاده اند

– سنگ شدن : مواد معدني سنگ مانند به آهستگي به شیء اصلی نفوذ و چكه مي كنند و بافت اندام اصلي با سيليكات، كلسيت يا سولفيد آهن جايگزين می شود و در نهایت يك فسيل سنگ مانند را تشكيل مي دهد. بيشتر فسيل هاي چوب و استخوان به طریق سنگ شدن تشکیل می شوند.

– جايگزيني : بخش هاي سخت موجود زنده حل مي شود و به وسيله مواد معدني ديگر مانند كلسيت، سيليكات، سولفيد آهن يا آهن جايگزين مي شود .

– كربونيزه شدن ( ذغال سنگي شدن ) : به اين ترتيب كه تنها كربن در نمونه باقي مي ماند و عناصر ديگر، مانند هيدروژن، اكسيژن و نيتروژن از بين مي روند.

– حفاظت از authigenic : محافظت در مقابل اين كه كالبد ها و قالب هاي موجودات زنده خراب يا حل شوند.

بيشتر جانوران فسيل نمي شوند. چراكه آنها به سادگي فاسد مي شوند و مي پوسند و به صورت فسيل ثبت نمي شوند. ديرينه شناسان تخمين مي زنند كه تنها درصد ناچيزي از دايناسورها فسيل هايشان پيدا شده يا پيدا خواهد شد.بيشتر اسكلت دايناسورها كه در موزه ها نشان داده مي شود واقعاً فسيل نيستند. آنها از جنس پشم شيشه سبك وزن هستند يا مشابه صمغ كاج هستند.

انواع فسیل :

فسيل ها را می توان به دو نوع تقسيم كرد :

بخش هاي فسيل شده بدن (استخوان ها، چنگال ها، دندان ها، پوست و غيره)

ردها يا اثرات به جا مانده فسيل شده (شامل جاي پاها، لانه ها،‌ مدفوع، جاي دندان و غيره) كه حركت ها و رفتارها دايناسور را ثبت مي كند.

اشكال فسيل :

› فسيل هاي كالبدي : يك اثر فسيل شده به جا مانده از کالبد موجود زنده. مثل عكسي از موجود زنده

› فسيل هاي قالب گرفته شده : موقعي تشكيل شده كه يك كالبد پر شده

› فسيل هاي ردها: لانه هاي فسيل شده، گاستروليت، سوراخ هاي زيرزميني، جاپاها و غيره

› فسيل هاي با شكل حقيقي