انسان و ماشین: رویکرد جدید به هوش مصنوعی

چگونه می‌توان یک کامپیوتر را وا داشت مانند یک آدم فکرکند؟ پیشنهاد: آدم‌ها را به بخشی از برنامه‌کامپیوتری بدل کنید.

 یکی از عملی‌نشده‌ترین وعده‌های چشم‌انداز قرن بیستمی از آینده وعده هوشمصنوعی  (AI) بود. تصور بر این بود که AI به خلق کامپیوترهای منجر خواهد شد که نهتنها محاسبه و سازماندهی می‌کنند، بلکه به استدلال و تجزیه و تحلیل هم خواهندپرداخت؛ کامپیوترهایی که واقعا می‌تواننند فکر کنند، مانند HAL در "ادیسه 2001" (البته در طول فیلم معلوم می‌شود که روان‌پریشی آدمکش‌ است.)

تلاش‌های اخیر برای تحقق بخشیدن به وعده AI بر تعلیم کامپیوترها برای استنتاجبهتر معنا از محتوای گسترده موجود بر روی اینترنت متمرکز است، اما هنوز راه درازیتا رسیدن به این هدف مانده است.

اما در این ضمن یک نوع جایگزین برای سیستم کامپیوتری‌شده بوجود آمده، که واقعاگام‌های بلندی به سوی واداشتن کامپیوترها به فکرکردن مانند انسان‌ها برداشتهاست.
تیم اورایلی، ناشر، این شیوه را "تشدید هوش" (intelligence augmentation) یا IA       می‌نامد که در آن از تکنیکی بسیار زیرکانه استفاده می شود: کلاهگذاشتن.

IA اصطلاح فراگیری برای طیف گسترده‌ای از روش‌هاست، که از انسان‌های واقعی بامغزهای واقعی به عنوان بخشی از برنامه‌های کامپیوتری استفاده می‌کنند.

ایده این روش این است که با واداشتن انسان به پرداختن به حل بخش‌هایی خاص از یکمسئله که انجام آن برای کامپیوتر مشکل یا ناممکن است، اما انجام آن برای من یا شماپیش‌پاافتاده است، می‌توان برنامه‌ای داشت که ظاهر هوش واقعی انسانی را داشتهباشد.

در چند ماه گذشته شماری از نمونه‌هایی از این شیوه پیدار شده است:

• Mozes Mob یک سرویس رایگانمستقر در تلفن‌های همراه است که برای پاسخ دادن به پرسش‌ها طراحی شده است. برایدیدن چگونگی عمل آن، یک پیام متنی حاوی سوالی را که یک انسان به راحتی می‌تواندپاسخ دهد، اما یک کامپیوتر در فهمیدن آن دچار مشکل خواهد شد (مثلا "آیا هوا در شهرمیامی بهتر است یا شهر بوفالو؟) به شماره تلفن 66937 بفرستید. در پشت صحنه پرسش شمابرای گروهی از داوطلبان فرستاده می‌شود و پاسخ معمولا در کمتر از چند ثانیه بهموبایل شما فرستاده خواهد شد.

• عنوان دهنده تصاویرگوگل (images.google.com/imagelabeler)  یک بازی اعتیادآور آنلاین است که ازاین حقیقت بهره می‌برد که برای انسان‌ها بسیار ساده است که موضوع یک تصویر را تشخیصدهند ("این یک توله سگ است!" "اینها دو هواپیما ویک پرنده هستند!") اما برای یککامپیوتر این کار تقریبا غیرممکن است.

این بازی زوج‌هایی از افراد ناآشنا را همراه می‌کند تا کلمات کلیدی را به باحداکثر سرعت ممکن به تصاویر مرتبط کنند. هر چه عناوین تصاویر بیشتری را در طول 90ثانیه با کلمات کلیدی مشخص کنید، امتیاز بیشتری می‌گیرید. به این ترتیب گوگل صدهانفر را برای دادن عنوان به تصاویر به کار می‌گیرد، کاری که با تجزیه و تحلیل صرفکامپیوتری ناممکن می‌بود.

• در حالیکه شبکه موزس و عنوان‌دهنده تصاویر گوگل به لطف افراد غریبه برایبرنامه تقویت هوششان متکی هستند، آمازون دارای سرویسی است که انگیزه کار ان پرداختپول نقد است.

Amazon Mechanical Turk سیستمی است که بهافراد دارای قدرت انجام وظایف خاص امکان می‌دهد که با افرادی که مشتاق اجرای آنوظایف بر مینای یک قیمت توافق‌شده هستند، ارتباط برقرار کنند.
 اخیرا شخصی 1.53دلار به هر کسی می‌داد که یک پادکست 9 دقیقه‌ای را نسخه‌برداری کند و شخصی دیگربرای دانستن عنوان یک قطعه موسیقی پنج سنت می‌پرداخت. این سرویس را می‌توان نوعی eBay برای خرید و فروش قدرت مغز شمرد.

تقویت هوش خصوصیات مشترک زیادی با آن چه اورایلی "ساختار مشارکت" (architecture of participation) می‌نامد، دارد: هزاران نفری که گردهم می‌آیند تا برای مثالویکی‌پدیا را خلق کنند. اما IA یک گام بیشتر در این مسیر برمی‌دارد. در اینجا دانشانسان به شکلی که در ویکی‌پدیا می‌بینیم، در صورت ظاهر و محور کار قرار ندارد؛ دانشانسانی پشت ظاهر یک برنامه کامپیوتری به شکل خودکار در آمده است، یک چرخ‌دنده کوچکانسانی در ژرفای ماشین.

       کریس اسپورجن نویسنده این مقاله مقیم لس‌آنجلس است و کارش طراحی وساخت وب‌ است. او در وبلاگش spurgeonworld.com می‌نویسد و تکتولوژی‌های متروک رابررسی می‌کند.

       همشهری آنلاین- ترجمه علی ملائکه