به نام خدا

نام تحقیق : معرفی سفره ماهی و وزق

تهیه و تنظیم :

آموزگار :

بهار 1394

سفره‌ماهی

سفره‌ماهی نوعی ماهی تخت از خانواده رامَک‌ماهیان و وابسته به کوسه‌ها است. به سفره‌ماهی، دال‌ماهی هم گفته شده‌است. سفره‌ماهیان نتیجهٔ چرخه تکاملی کوسه‌ها هستند.

سفره ماهی‌ها معمولاً در گروه‌های بزرگ و به صورت دسته جمعی زندگی می‌کنند.

استخوان بندی سفره ماهی‌ها از غضروف که ماده‌ای سخت ولی نرم تر از استخوان است تشکیل شده‌است.

زیستگاه این ماهیان در مناطقف گرم و نیمه گرم بوده و خصوصا در ماطق ماسه ای و کم عمق دریا که زیستگاه اصلی آنهاست به وفور یافت می شوند. در تمامی ساحل جنوب بخصوص سواحل استان هرمزگان که ماسه ای است , فراوانی قفابل توجه ای دارند و البته گونه هایی نیز وجو دارد که در آبهای شرین و رودخانه هایی که وارد دریا شده زندگی می کنند که گونه های آب شیرین گونه های بزرگی نیستند.

سفره ماهیان بر اساس شکل و بزرگی به هفت دسته تقفسیم بندی می شوند:

1- سفره ماهی گزنده یا سفره ماهی شلاقی

2- سفره ماهی پروانه ای

3- سفره ماهی شیطان یا مانتا  

 4- سفره ماهی عقابی یا خفاشی -

5-- سفره ماهی بینی گاوی -

 6- سفره ماهی روخانه ای -

7- سفره ماهی گزنده گرد

هر دسته از سفره ماهی ها نیز دارای تعدادی گونه می باشد, اکثر گونه ها در خلج فارس یا دریای عمان یافت میشوند. در بین آنها سفره ماهی گزنده یا شلاقی بیشترین فراوانی را دارد. گونه های این خانواده بیشترین آسیب را به انسانها می رسانند چرا که تعداد آنها بسیار زیاد بوده و در تمامی آبها یافت می شوند و در قسمتهای بسیار کم عمق دریا نیز وارد می شوند. گاهی گونه های بزرگتر همراه با موج دریا آنقدر به نواحی کم عمق و ساحل نزدیک می شوند که با برگشت موج دریا نمی توانند به موقع برگشته و در میان ماسه ها گیر می کنند . در ساعات پایانی شب و در اسکله بزرگ تفریحی کیش هنگامی که اسکله چوبی اندکی خلوت شده , می توان در کنار پایه ها چوبی اسکله و در ابهای بسیار کم عمق نزدیک ساحل , دسته هایی از این سفره ماهی ها را بخوبی و البته از بالای اسکله تماشا کرد.

عرض سفره ماهیان گزنده از 30 سانتیمتر تا بیش از 2 متر بوده که بستگی به گونه آنها دارد. رنگ آنها شبیه رنگ ماسه ها بوده و موجوداتی کفزی هستند و عموما در کف دریا و در میان ماسه ها دیده می شوند و زمانی که در کف آب قرار دارند , تشخیص آنها براحتی امکان پذر نیست. شکل آنها سه گوش و مثلثی همراه با یک دم دراز و نوک تیز می باشد که این دم در قسمت زیرین و ابتدایی به یک یا دو خار سمی مسلح شده است . دم این جانور هیچ خطری نداشته و تنها خطر که وسیله دفاعی سفره ماهی در برابر مهاجمین بوده فقط خارهای سمی دم آن می باشد . سم این خارها آنچنان قوی نیست که سبب مرگ یا ناراحتهای جسمانی انسان شود, اما شدت و محل زخم و گزیدگی بسیار مهم است, چنانچه گزیدی در نواحی حساس و خصوصا سینه باشد امان دارد بر اثر فرو رفتن خار به داخل قلب یا ریه سبب مرگ مصدوم شود.

سفره ماهی ها موجوداتی بی آزار بوده و به هیچ وجه مهاجم نیستند و تنها زمانی خطرناک می شوند که سهوا بر روی آنها پا گذاشته شود و یا هنگام شیرجه رفتن به کف دریا به آنها برخورد شود که در این هنگام سفره ماهی از حالت دفاعی خارج شده و برای اینکه خود را آزاد کند سریعا خار دم خود به داخل بدن مهاجم فرو میکند.

اندازه خارها در گونه های مختلف تفاوت دارد که از 5 سانتیمتر تا بیش از 30 سانتیمتر می باشد. خارها بلند,استخوانی و نوک تیز بوده که بر روی خار, دندان های ریز و تیزی در جهت عکس نوک خار وجود دارد. شیاری نیز بر روی یکی از لبه ها خار وجود دارد که از طریق ان شیار سم وارد بدن مهاجم می شود.

از میان هفت دسته سفره ماهی ها, دسته سفره ماهی شیطان یا مانتا بزرگترین گونه بوده و فاقد خاری می باشد . مانتاها بزرگترین گونه سفره ماهی ها بوده که گاهی عرض آنها به بیش از 6 متر هم می رسد و موجوداتی بسیار زیبا و کاملا بی آزارند و تغذیه آنها از موجودات ریز دریا و پلانکتونها می باشد و با وجود ظاهری بسار بزرگ ترسناک هیچ خطری برای انسانها ندارند.

وزق

بوفو بوفو، وزغ عمومی یا وزغ اروپایی یک دوزیست با پراکندگی گسترده در سراسر اروپا به به استثنای ایسلند، ایرلند و برخی از جزایر دریای مدیترانه است.

نرهای بالغ حدود ۸ سانتی متر و ماده‌های بالغ در حدود ۱۳ سانتی متر رشد می‌کنند و پوست آنها ظاهر زگیل مانند و گستره از سبز تا قهوه‌ای دارد. وزن آن‌ها در حدود ۲۰ تا ۸۰ گرم است.

فرق وزق و قرباقه

بسیاری نمی دانند که آیا میان قورباغه و وزغ تفاوتی وجود دارد یا نه؟ گرچه هردو دوزیست و خونسرد هستند ولی تفاوتهایی با هم دارند.قورباغه اندامی صاف،لیز و کشیده دارد واز وزغ خوشنماتر است اما وزغ خپله و دارای پوستی خشک و زگیل وار می باشد.بیشتر قورباغه ها دندان دارند ولی در بیشتر وزغها هیچ دندانی دیده نمیشود .وزغ و قورباغه هردو عمر طولانی دارند وگاهی به ۳۰ تا ۴۰ سال هم می رسد.وزغ از قورباغه کمتر تخم می گذارد با این وصف در ظرف یک سال بین ۴۰۰۰ تا ۱۲۰۰۰ تخم می گذارد. یک استثنا در مورد قورباغه گاوی وجود دارد که در هر فصل ۱۸۰۰۰ تا ۲۰۰۰۰ تخم می گذارد.در برخی از انواع وزغها نر نقش مهمتری در بیرون آمدن نوزاد از بازی میکند.مثلا در اروپا دیده شده که وزغ نر زنجیره های دراز تخمها را به دور پای خود بسته،آنقدر در سوراخی توی زمین می آرمد تا نوزادها آماده بیرون آمدن از تخم شوند.در آمریکای جنوبی وزغی زیست میکند که شکل عجیبی دارد،این وزغ حفره هایی در پشت خود دارد که تخمهایش در درون آنها رشد میکنند.در این حفره ها مایعی ریخته شده وبا پوست هم رویشان پوشانده شده.نوزادان وزغ آنقدر در همین حفره ها باقی می مانند تا لحظه ای که شکل وزغ کاملی به خود بگیرند . وزغهایی که در مناطق معتدل زندگی میکنند معمولا قهوه ای یا زیتونی هستند ولی وزغهای مناطق گرمسیری غالبا به رنگهای روشن هستند. نوزادان قورباغه و وزغ سه تا چهار ماه طول میکشد تا دم و آبششهای خود را از دست بدهند وحدود یک سال طول میکشد تا تبدیل به یک قورباغه یا وزغ کامل شوند.